مهریه از سهم الارث چگونه است؟
مهریه به عنوان یکی از حقوق مالی زن در عقد نکاح، همواره موضوع بحث و بررسی‌های حقوقی بوده است. در صورت فوت زوج، تعیین تکلیف مهریه از جمله مهم‌ترین مسائلی است که برای زن و ورثه مطرح می‌شود. در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم که مهریه از کدام بخش از اموال متوفی پرداخت می‌شود و چه جایگاهی در تقسیم ارث دارد.
مهریه و جایگاه آن در تقسیم ارث
طبق قوانین اسلامی و حقوقی ایران، مهریه به عنوان یک دین بر عهده زوج است. این بدان معناست که حتی در صورت فوت زوج، مهریه همچنان به عنوان یک دین باقی می‌ماند و زن می‌تواند آن را از ترکه (اموال باقی مانده از متوفی) مطالبه کند.
اولویت مهریه در پرداخت
ماده 226 قانون امور حسبی بیان می‌کند که مهریه زوجه جزء دیون دارای حق تقدم است. این بدان معناست که مهریه زن نسبت به سایر دیون متوفی دارای اولویت پرداخت است. به عبارت دیگر، قبل از پرداخت دیون دیگر متوفی، مهریه زن باید پرداخت شود.
نحوه پرداخت مهریه از ترکه
- پرداخت از اموال متوفی: ورثه مکلفند مهریه زن را از اموال باقی مانده از متوفی پرداخت کنند.
- عدم مسئولیت شخصی ورثه: ورثه تنها تا میزان سهم‌الارث خود مسئول پرداخت مهریه هستند. به عبارت دیگر، هیچ‌کدام از ورثه مکلف نیستند که مهریه را از اموال شخصی خود پرداخت کنند.
- تعیین میزان مهریه: میزان مهریه باید طبق سند ازدواج یا توافقات کتبی بین زوجین تعیین شود. در صورت اختلاف، دادگاه صالح به رسیدگی خواهد پرداخت.
- توقیف اموال: در صورتی که ورثه از پرداخت مهریه خودداری کنند، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه، درخواست توقیف اموال متوفی را نماید.
تفاوت مهریه و سهم‌الارث چیست؟
- مهریه: مهریه یک دین است که زوج مکلف به پرداخت آن به زن می‌باشد و در صورت فوت زوج، ورثه مسئول پرداخت آن هستند.
- سهم‌الارث: سهم‌الارث بخشی از اموال متوفی است که بر اساس قانون به وراث تعلق می‌گیرد.
موارد خاص در خصوص مهریه و ارث
- مهریه شرطی: در برخی موارد، مهریه به صورت شرطی تعیین می‌شود. برای مثال، مهریه ممکن است مشروط به طلاق یا فوت زوج باشد. در این موارد، شرایط تعیین شده در عقدنامه ملاک عمل خواهد بود.
- تعلّق مهریه به تمام ارث: مهریه به تمام ارث تعلق می‌گیرد، حتی اگر متوفی اموالی را به صورت وصیت به شخص دیگری بخشیده باشد.
- مهریه و دیون دیگر متوفی: مهریه زن نسبت به سایر دیون متوفی دارای اولویت پرداخت است.
مشکلات احتمالی و راهکارها در مهریه و ارث چیست؟
- عدم پرداخت مهریه توسط ورثه: در صورتی که ورثه از پرداخت مهریه خودداری کنند، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه، درخواست اجرای حکم و توقیف اموال متوفی را نماید.
- اختلاف بر سر میزان مهریه: در صورت اختلاف بر سر میزان مهریه، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه، درخواست تعیین تکلیف نماید.
- عدم وجود اموال کافی: در صورتی که اموال متوفی برای پرداخت مهریه کافی نباشد، زن می‌تواند از طریق دادگاه، سهم خود را از اموال متوفی مطالبه کند.
نتیجه‌گیری
مهریه به عنوان یک حق مسلم زن، حتی پس از فوت زوج نیز قابل مطالبه است. ورثه مکلف هستند مهریه زن را از اموال باقی مانده از متوفی پرداخت کنند. با این حال، در برخی موارد ممکن است اختلافاتی در خصوص میزان مهریه یا نحوه پرداخت آن به وجود آید. در چنین مواردی، مراجعه به دادگاه و اخذ مشاوره ضروری است.
سوالات متداول مهریه و ارث
- آیا مهریه بعد از فوت شوهر قابل بخشش است؟بله، زن می‌تواند مهریه خود را ببخشد.
- آیا مهریه به تمام ارث تعلق می‌گیرد؟بله، مهریه به تمام ارث تعلق می‌گیرد.
- اگر متوفی وصیتی داشته باشد، آیا مهریه زن تأثیر می‌پذیرد؟وصیت متوفی بر مهریه زن تأثیری ندارد.
- چگونه می‌توان مهریه را از ورثه مطالبه کرد؟برای مطالبه مهریه، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه و طرح دعوی، درخواست اجرای حکم نماید.
